Dysgrafia

ŹRÓDŁO: MAGDALENA ROZMUS, KONSULTANT MERYTORYCZNY LEK. KRZYSZTOF PAWLAK

Dysgrafia nazywana również agrafią oznacza całkowitą bądź częściową utratę zdolności pisania, a dokładniej stawiania znaków graficznych. Jest zaburzeniem diagnozowanym zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. Dotknięte nim osoby mają pismo określane mianem dysgraficznego. Jest częstą przyczyną kłopotów dzieci w szkole, zwłaszcza na zajęciach, które wymagają od nich pisania, rysowania czy malowania. Osoby dotknięte zaburzeniem mają niewyraźne pismo, szybko się męczą w trakcie pisania i wykazują niechęć do wszelkich zajęć powiązanych z rysowaniem lub malowaniem.

Czy można ją skutecznie leczyć?

Pomocne w leczeniu są ćwiczenia, które należy wykonywać z użyciem długopisu i kartki papieru, a w przypadku dzieci dodatkowo papieru kolorowego, mazaków, kredek, farb czy plasteliny. Mają one za zadanie zainteresować dziecko, wzbudzić w nim chęć do wykonywania zadań i zaangażować wszystkie zmysły przy jednoczesnym obniżeniu stresu. 

Zestaw ćwiczeń obejmuje:

• kreślenie w powietrzu za pomocą rąk tzw. leniwych ósemek (podczas tej czynności ruchy powinny być wolne i dokładne),

• powtórzenie kreślenia ósemek i innych swobodnych ruchów na papierze (bez kurczowego trzymania przyrządów do pisania),

• odrysowywanie kształtów od przygotowanych szablonów,

• praca z konturami – wypełnianie ich i pogrubienie,

• wypełnianie kolorem określonej przestrzeni,

• rysowanie szlaczków, tak aby zmieściły się w określonych liniach,

• kopiowanie rysunków za pomocą kalki, a następnie z pamięci,

• łączenie kolejnych punktów jedną linią, tak aby uzyskać kontur obrazka,

• uzupełnianie szablonów określonymi literami alfabetu,

• łączenie obrazków z konkretnymi pojęciami.

Należy pamiętać, że dysgrafia nie jest powiązana z rozwojem intelektualnym i fizycznym dziecka.

Dysgrafia – przyczyny, na czym polega i jak ją rozpoznać?

ŹRÓDŁO: PAULINA MAJER, KONSULTANT LEK. MARTA DĄBROWSKA

Dysgrafia rozpoznawana jest w momencie, kiedy dziecko rozpoczyna naukę pisania i czytania – pomimo długotrwałych ćwiczeń nie jest ono w stanie opanować umiejętności pisania. Przyczyny mogą być różne. Przypuszcza się, że może ona być spowodowana mikrouszkodzeniami w obrębie ośrodkowego układu nerwowego. Inne przyczyny to zaburzenia w funkcjonowaniu słuchu lub wzroku bądź uszkodzenie tylnych części drugiego oraz trzeciego zakrętu czołowego lewej półkuli mózgowej lub zakrętu nadbrzeżnego. Wśród przyczyn dysgrafii wymienia się również zaburzenia funkcji motorycznych małych, czyli nieumiejętność sprawnego posługiwania się palcami i dłońmi. Często problemem jest nieprawidłowy nawyk związany z techniką pisania. Inne przyczyny to zaburzenia rozwojowe oraz ADHD. Niektórzy lekarze twierdzą, że problemy takie jak dysleksja, dysgrafia, dysortografia mogą być dziedziczne – jeśli wystąpiły u rodziców, istnieje prawdopodobieństwo, że pojawią się także u dzieci. Zdarza się, że nauczyciele nie są w stanie zauważyć, że w klasie jest uczeń z dysgrafią. Uważają, że nieestetyczne i nieczytelne pismo jest efektem braku uwagi i starań ze strony dziecka. Doświadczony pedagog jest jednak w stanie szybko zauważyć objawy dysgrafii.

Symptomy dysgrafii

Jednym z najważniejszych symptomów jest nieczytelne pismo – niekształtne znaki o różnej wielkości, nieumiejętne odtwarzanie liter, pomijanie elementów znaków, mylenie liter, które są podobne, takich jak p-g, b-d, l-ł i innych to objawy, które zarówno u rodziców, jak i u nauczycieli powinny wywołać niepokój. Inne objawy:

• litery pozbawione są istotnych znaków graficznych, jak haczyk przy literce "a" czy kreska przy literze "ł",

• specyficzne, drżące pismo,

• stawianie liter o różnej wielkości, które nie mieszczą się w liniach.

Warto również zwrócić uwagę na takie objawy dysgrafii, jak kurczowe trzymanie długopisu, niechęć do pisania i malowania oraz szybkie męczenie się i zniechęcenie podczas pisania.

Leczenie dysgrafii

Leczenie dysgrafii odbywa się przede wszystkim przy pomocy indywidualnie dopasowanych ćwiczeń. Powinny one zostać przygotowane przez psychologa lub pedagoga specjalizującego się w leczeniu zaburzeń takich jak dysleksja, dysgrafia i dysortografia. Istnieją różne ćwiczenia dla dysgrafików. W terapii wykorzystuje się nie tylko papier i długopis, ale też inne przedmioty, które służą rozwijaniu funkcji motorycznych.

Typy dysgrafii

ŹRÓDŁO: LEK. MATEUSZ NAWROCKI

Dla większości osób pisanie jest czymś całkowicie naturalnym i prostym – zwykła czynność dnia codziennego. To stosunkowo prosta czynność, która wymaga jednak właściwej koordynacji ruchowej, poprawnej integracji ośrodkowego układu nerwowego z mięśniami, oraz pracy mózgu i zdolności do przetwarzania informacji. Jednak w medycynie występują pewne sytuacje, w których dochodzi na zaburzeń na tym tle. Na pierwszy plan wysuwają się przyczyny dysgrafii neurologiczne oraz genetyczne. Mówiąc o przyczynach neurologicznych w dużej mierze chodzi o uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego. Dysgrafia często wynika też np. z udaru mózgu, który niestety w naszej populacji występuje często. Kolejną przyczyną może być niewłaściwe napięcie mięśni ręki, przez co pisanie jest znacznie utrudnione. Dysgrafia może towarzyszyć także takim chorobom, jak ADHD czy też autyzm. Objawy dysgrafii w dużej mierze zależą od typu dysgrafii, który występuje u danej osoby. Najczęstsze typy to:

• dysgrafia przestrzenna polega na tym, że zaburzona jest orientacja przestrzenna pisma,

• dysgrafia dyslektyczna objawia się głównie nadmiernymi błędami w piśmie,

• dysgrafia motoryczna polega na zmianie kształtu liter.

Pismo u osoby z dysgrafią jest nieczytelne lub po prostu nieestetyczne. Leczenie dysgrafii w dużym stopniu zależy od przyczyny, która jest odpowiedzialna za jej wystąpienie. Niestety przy uszkodzeniu ośrodkowego układu nerwowego niejednokrotnie możliwości leczenia są mocno ograniczone i opierają się głównie na rehabilitacji chorego. Ważnym elementem jest ćwiczenie pisania. W niektórych przypadkach może okazać się konieczne po prostu obniżenie wymagań co do jakości pisania u chorego.

JEŚLI PODOBAJĄ CI SIĘ ARTYKUŁY NA TEJ STRONIE

Wspieraj naszą misję